Het boek van de N.V. Jaffa

Ter gelegenheid van de feestelijke opening van het gemaal is een boek uitgegeven door de N.V. Machinefabriek Jaffa, voorheen Louis Smulders in Utrecht. Jaffa is de bouwer van de stoommachines en de pompen.

De eerste pagina van dit boek is hiernaast afgebeeld. Om het te kunnen lezen kunt u er op clicken!

DE FEESTELIJKE OPENING

Eindelijk was het dan zo ver! Op 7 oktober 1920 - "een wonderschone stralende herfstdag" zoals de ontwerper ir. D.F. Wouda, later zou schrijven - kon het gloednieuwe stoomgemaal officieel in gebruik worden gesteld. Het gemaal had toen zijn waarde al overtuigend bewezen tijdens een voorafgaande natte periode met een groot wateroverschot, waardoor zelfs de officiële opening tot oktober moest worden uitgesteld. Niemand minder dan H.M. Koningin Wilhelmina kwam, vergezeld van haar echtgenoot Prins Hendrik, naar Lemmer om de officiële openingshandeling te verrichten. Een grote eer voor de bouwers van het gemaal en voor heel Friesland.

DE FUNDERING

Onderstaande foto toont de bouwput toen de meeste funderingspalen voor de machinehal waren aangebracht. Totaal 1950 palen waren nodig om de funderingsplaat van 82,5 * 44,5 m te dragen. Verder zijn er vijf waterdichte damwanden geheid. Daarop is tot op het maaiveld gewapend beton gebruikt.

DE ZEEZIJDE VAN HET GEBOUW IN AANBOUW

Onderstaande foto biedt uitzicht op de machinehal in aanbouw. De eerste vloeddeur is al gemonteerd. Op de voorgrond enkele timmerlieden zittend op een vloeddeur. Goed duidelijk zijn de uitstroomgaten die onder de waterspiegel blijven. De schoorsteen is hier buiten beeld gehouden. Op zondag 16 juni vernielde de bliksem een groot deel van de pas voltooide, maar nog niet beveiligde schoorsteen.

VIER MAANDEN LATER

Op onderstaande foto is de schoorsteen wel te zien. De machinehal heeft zijn vorm gekregen, en van het ketelhuis zijn inmiddels de spanten zichtbaar.

WEER EEN HALF JAAR LATER

Op onderstaande foto is duidelijk de bliksembeveiliging te herkennen. Het ketelhuis lijkt net als de machinehal klaar te zijn. Men is opnieuw met het metselen van de schoorsteen begonnen. Deze is alweer ruim boven het ketelhuis zichtbaar. De kade voor de kolenschepen is duidelijk herkenbaar. Geheel links is de boog te zien waaronder twee rechthoekige (donkere) zuigmondingen zichtbaar zijn van 3 bij 1,60 meter. Ook wordt goed in beeld gebracht dat er sleuven zijn in de penanten, waarin schotbalken kunnen worden aangebracht, zodat er onderhoud kan worden gepleegd. Vanaf dit standpunt gezien zijn de vier deuren te herkennen, maar ook de kleine uitbouw in het midden van het gebouw, waarachter beide kantoren zijn gesitueerd. Een ander aardig detail is de man op de ladder luiterst inks tegen de ramen.

Ga door naar deel 2